2017-11-27 do 2017-12-11 // Oglądano: 2176 // WsteczPodczerwone, miejscowość w Gminie Czarny Dunajec słynie m.in. z Brata Witalisa – Wojciecha Lei, który był pierwszym pomocnikiem św. Brata Alberta Chmielowskiego.
Brat Witalis żył w latach 1870 – 1901. W
wieku 18 lat, jako jeden z pierwszych dołączył do świętego Brata
Alberta, by wraz z nim pomagać biednym i bezdomnym.
W 100.
rocznicę śmierci św. Brata Alberta należy też przypomnieć
postać, pochodzącego z Podczerwonego, Brata Witalisa – pierwszego
Albertyna.
W związku z tym niedziela 26 listopada 2017 r.
była w Podczerwonem „Dniem Brata Witalisa”.
W
kościele parafialnym pw. Matki Boskiej Bolesnej odbyła się
okolicznościowa msza święta. Nabożeństwo w intencji śp. Brata
Witalisa, wszystkich zmarłych braci albertynów i siostry albertynki
i wszystkich zmarłych, którzy pełnili posługę Chrystusowi,
obecnemu w najbiedniejszych odprawił ks. proboszcz Jan Kubiś.
Okolicznościową homilię wygłosił ks. prałat Władysław Zązel,
kapelan Związku Podhalan.
Dalsza część uroczystości miała
miejsce w Szkole Podstawowej w Podczerwonem, gdzie otwarta
została wystawa poświęcona św. Bratu Albertowi przygotowana przez
Miejski Ośrodek Kultury w Nowym Targu z okazji 100. rocznicy św.
Brata Alberta.
Rozstrzygnięty został także konkurs
plastyczny „Ten jest dobry, kto chce być dobry”, „Biedaczyna z
Podczerwonego”, w którym udział wzięły dzieci i młodzież z
gminy Czarny Dunajec. Miał on na celu popularyzację postaci i misję
Brata Witalisa i św. Brata Alberta. Komisja w składzie
Ryszard Klamerus – przewodniczący, Julian Klamerus i
Piotr Klamerus ocenili ok. 80 prac. Jak podkreślali, wybór
był bardzo trudny. Nagrody i dyplomy wręczyli obecni na spotkaniu
Poseł Anna Paluch, Senator Jan Hamerski, Sekretarz Gminy Czarny
Dunajec Michał Jarończyk, Dyrektor Centrum Kultury i Promocji
Gminy Czarny Dunajec Anna Trebunia – Wyrostek, Dyrektor
Szkoły Podstawowej w Podczerwonem Ewa Vermessy –
Gruber i Sołtys Podczerwonego Andrzej Styrczula.
Podczas
spotkania głos zabrał Julian Klamerus, który odczytał
okolicznościową laudację na temat Brata Witalisa. W ciekawy
sposób, mimo braku informacji, przedstawił życie Wojciecha
Lei.
Nadmienił też, że jedyną podhalańską wioską, którą
odwiedził św. Brat Albert, była rodzinna miejscowość Brata
Witalisa, Podczerwone.
Na temat prezentowanej wystawy mówiła
jej kurator Anna Gostkiewicz.
Podczas uroczystości w
Szkole Podstawowej w Podczerwonem oprócz wspomnianych osób
obecni byli bracia albertyni z Zakopanego, prowadzący Pustelnię
Świętego Brata Alberta na Kalatówkach, którą zakładał i
budował na polecenie św. Brata Alberta, Brat Witalis.Podczas uroczystości w Szkole Podstawowej w Podczerwonem oprócz wspomnianych osób obecni byli bracia albertyni z Krakowa z bratem Pawłem Flisem na czele.
Obecni
byli także mieszkańcy Podczerwonego, Koniówki i okolicznych
miejscowości, przedstawiciele oddziału Związku Podhalan Podczerwone
– Koniówka z pocztem sztandarowym, grono pedagogiczne i uczniowie
szkół z terenu gminy Czarny Dunajec. Wśród zgromadzonych byli
także potomkowie rodzeństwa Brata Witalisa.
Spotkanie uświetniła muzyka góralska.
Dziewczynki z zespołu regionalnego „Śleboda: zaśpiewały
napisaną przez Ryszarda Klamerusa specjalnie na tę okazję pieśń.
Zaprezentowany został także wiersz lokalnego poety Tadeusza Kani.
Wygłosiła go jego córka Katarzyna.
Życiorys Brata Witalisa –
publikacja wydana w 1991 r. z okazji jego 90 – tej rocznicy
śmierci:
Wojciech Leja urodził się w Podczerwonem (parafia
Czarny Dunajec) 13.XI.1870 r. jako dziesiąte z kolei
dziecko Andrzeja Lei i Anny z Bielańskich. Z małżeństwa tego
przyszło na świat 13-ro dzieci, z których troje zmarło
w wieku niemowlęcym.
Mając 18 lat, udał się do Krakowa,
prawdopodobnie w poszukiwaniu zarobku, gdyż trudno było utrzymać z
pracy na roli tak liczną rodzinę. Niewykluczone też, że pobożny
młodzieniec zamierzał obrać stan duchowny.
W Krakowie
niemając gdzie przenocować, trafił do Ogrzewalni, którą
opiekował się już Brat Albert. Tutaj młody góral zobaczył ogrom
nędzy i ogrom pracy, jakie na swoje barki wziął szary mnich w
zgrzebnym habicie. Świętemu Bratu Albertowi spodobał się młody,
inteligentny góral o jasnych niewinnych oczach a i jego
zauroczyło dobre spojrzenie św. Brata Alberta. Wojciech stanął
razem z Nim do pracy wśród wśród bezdomnych nędzarzy.
Ubrał taki sam szary habit i przybrał imię zakonne: Brat Witalis.
Pod wpływem św. Brata Alberta doszedł do wysokiej doskonałości
na drodze cnoty, Zamodlony, skupiony, miał tak miłe i zarazem
dostojne ułożenie zewnętrzne, iż wzbudzał powszechny szacunek,
tak, że uważano go za człowieka ze szlacheckiego rodu, z wyższym
wykształceniem i wychowaniem. Wśród arystokracji krakowskiej tak
imponował swoją ogładą towarzyską, rozmową i zachowaniem się
pełnym swobody i wytworności, że pytano się św. Brata Alberta,
gdzie taki skarb znalazł.
Brat Witalis służył z
poświęceniem ubogim w Ogrzewalni, a potem w Przytuliskach. Dla
utrzymania bezdomnych tkał sukno i wyrabiał koce. W 1983 r. był
przełożonym i mistrzem nowicjuszy w Monastyrku. Gdy zapadł na
gruźlicę płuc, pojechał w 1895 r. do Zakopanego, gdzie zapoznał
się z hr. Zamoyskim, który później ofiarował św. Bratu
Albertowi grunt pod budowę pustelni na Kalatówkach.
Stosunek
św. Brata Alberta do Brata Witalisa można by porównać do
stosunku, jaki łączył Chrystusa ze św. Janem Ewangelistą. Brat
Albert bardzo cenił i kochał Brata Witalisa. Brał go ze sobą do
towarzystwa, gdy szedł do obcych ludzi, bo wiedział, że nie
powstydzi się swego towarzysza, który wszystkich ujmował
skromnością, taktownym obejściem zakonną postawą.
Gdy w
zdrowiu Brata Witalisa nastąpiło pogorszenie, św. Brat Albert
umieścił go w szpitalu u sióstr Sercanek w Zakopanem i tam
go często odwiedzał. A Brat Witalis z przedziwną pogodą długo
oczekiwał na swą ostatnią godzinę. Jego duchowny opiekun nie
chciał go opuszczać w tej tak ważnej chwili, bo pisał do S.
Bernardyny: „Brat Witalis dogorywa, proszę się za niego modlić.
Jeżeli przed świętami Bożego Narodzenia nie umrze, to i ja
zapewne stąd nie pojadę, bo trudno tak konającego biedaka
odjeżdżać”. A jednak Brat Witalis na Boże Narodzenie już był
w wieczności, gdyż zmarł 21 grudnia 1901 r. przeżywszy 31
lat, w Zgromadzeniu 12.
Spoczął na Starym Cmentarzu,
tzw. Pęksowym Brzyzku, który obecnie jest Cmentarzem
Zasłużonych. Grób jego z czasem uległ zapomnieniu. Został jednak
zrekonstruowany przez Braci Albertynów w 1978 r. Obłożono go
kamieniami, posadzono kwiaty i postawiono krzyż wykonany w
Szkole Rzemiósł Artystycznych, oraz umieszczono drewnianą
tabliczkę z bardzo lakonicznym napisem: „Brat Albertyn, Witalis
Leja, zm. 1901 r.”.
Pozostała po nim pamięć świątobliwego
Brata, pierwszego Albertyna, którego warto prosić o
wstawiennictwo.
„Dzień
Brata Witalisa” zorganizowany został dzięki inicjatywie radnych
powiatowych Tomasza Turskiego i Ryszarda Klamerusa oraz
nauczycieli Szkoły Podstawowej w Podczerwonem przy
współpracy Centrum Kultury i Promocji Gminy Czarny Dunajec i w
partnerstwie Miejskiego Ośrodka Kultury w Nowym Targu, Parafii pw.
Matki Boskiej Bolesnej w Podczerwonem i Rady Sołeckiej
w Podczerwonem.
Patronat honorowy nad wydarzeniem objęli
Wójt Gminy Czarny Dunajec Józef Babicz i Zgromadzenie
Albertynów.
Wyniki konkursu plastycznego:
Kategoria
VII – II i III gimnazjum:
1. Gabriela Iśtok –
Szkoła Podstawowa w Piekielniku<
2. Weronika Basisty –
Szkoła Podstawowa w Piekielniku
3. Rafał Jarończyk -
Szkoła Podstawowa w Podczerwonem
Wyróżnienia:
-
Mateusz Skorupa – Szkoła Podstawowa w Czarnym Dunajcu
-
Beata Kusper – Szkoła Podstawowa w Piekielniku
-
Emilia Mrugała – Szkoła Podstawowa nr 2 w Cichem
-
Jan Kania – Szkoła Podstawowa w Podczerwonem
Kategoria
IV – VI:
1. Piotr Czech – Szkoła Podstawowa w Chochołowie
2.
Ewelina Podczerwińska – Szkoła Podstawowa
w Podczerwonem
3. Weronika Komperda - Szkoła Podstawowa
w Załucznem
Wyróżnienia:
- Michał Wacławiak –
Szkoła Podstawowa w Podszklu
- Natalia Smorek –
Szkoła Podstawowa w Piekielniku
- Magdalena Ciężczak –
Szkoła Podstawowa w Podczerwonem
Kategoria 0 – III:
1.
Aleksander Ficek – Szkoła Podstawowa nr 3 w Cichem
2.
Marcin Turski – Szkoła Podstawowa w Podczerwonem
3. Julia
Matuszek – Szkoła Podstawowa w Podczerwonem
Wyróżnienia:
-
Oliwia Bafia – Szkoła Podstawowa w Chochołowie
-
Kacper Bukowski – Sas - Szkoła Podstawowa
w Chochołowie
- Gabriela Bazińska – Szkoła
Podstawowa w Chochołowie
- Magdalena Zborowska -
Szkoła Podstawowa w Chochołowie
- Nikola Kęsek –
Szkoła Podstawowa w Chochołowie
- Klaudia Kęsek –
Szkoła Podstawowa w Chochołowie
Fot. Piotr Duraj